Δημήτρης Περπατάρης: Οι ασφαλείς (δυστυχώς) προβλέψεις για το νέο έτος

Ένας ιδιότυπος καζαμίας για το τι πρέπει να περιμένουν
οι συνταξιούχοι τους υπόλοιπους μήνες του 2025

Άρθρο του Δημήτρη Περπατάρη
στην εφημερίδα "60+ Η εφημερίδα
όλων των συνταξιούχων"
1. Πέφτουν στα «μαλακά» οι νέες εισφορές για 1,2 εκατ. επαγγελματιών και αγροτών για το 2025, καθώς, αντί να αυξηθούν και αυτές (όπως οι συντάξεις) με τον δείκτη μισθών, θα αυξηθούν λιγότερο, καθώς θα ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός. Πρακτικά, θα έχουν τη μισή αύξηση από αυτήν που θα είχαν με τον δείκτη μισθών. 

2. Ετοιμάζεται ο ενιαίος κανονισμός ασφάλισης και παροχών στον ΕΦΚΑ. Με τον κανονισμό παροχών όλοι οι ασφαλισμένοι θα έχουν τα ίδια επιδόματα για ασθένεια, μητρότητα, έξοδα κηδείας κ.λπ., με αυξομειώσεις στα ποσά. Με τον κανονισμό ασφάλισης, θα έχουν και ενιαίους όρους ασφάλισης. Για παράδειγμα, στους αμειβόμενους με ημερομίσθιο ο ασφαλιστικός χρόνος είναι «ημερήσιος» και μπορεί να φτάσει και τις 30 ή 31 πλήρεις μέρες τον μήνα. Στους μισθωτούς ο ασφαλιστικός χρόνος λογαριάζεται για 25 μέρες, όπως και στους ελεύθερους επαγγελματίες. Επίσης, στους κανόνες θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Δημόσιο απαιτείται 25ετία για πλήρη ή μειωμένη σύνταξη, ενώ στα Ταμεία μισθωτών απονέμεται μειωμένη και με 15ετία.

3. Ξεκινά η εφαρμογή του Νόμου για την προσαύξηση των συντάξεων των συνταξιούχων που εργάζονται. Το κάθε έτος δίνει ένα μπόνους 0,77% στη σύνταξη, υπολογιζόμενο με βάση τον μισθό που λαμβάνουν ή τις εισφορές που καταβάλλουν, αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Για παράδειγμα, με μισθό 1.000 ευρώ για ένα έτος ο εργαζόμενος συνταξιούχος θα έχει αύξηση 8 ευρώ, με δύο έτη 16 ευρώ κ.ο.κ. Προϋπόθεση για την προσαύξηση είναι η διακοπή της απασχόλησης με δήλωση στον ΕΦΚΑ και η υποβολή αίτησης για τον υπολογισμό της προσαύξησης. 

4. Εξετάζεται και έχει απασχολήσει την κυβέρνηση σε ανώτερο επίπεδο – ένα κούρεμα της προσωπικής διαφοράς, ίσως και κατά 50%.
Αυτό θα βοηθήσει σημαντικά τους συνταξιούχους που έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς πάνω από 100 ευρώ και για να τη μηδενίσουν και να πάρουν πραγματική αύξηση στη σύνταξη μπορεί να περιμένουν ως και το 2030. Αν τελικώς υιοθετηθεί κάποια πρόταση, αυτό θα φανεί μετά το καλοκαίρι. 

5. Υπάρχει πρόβλεψη για έξτρα αύξηση στις συντάξεις και που στηρίζεται;
Η εκτίμηση προκύπτει από τα στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) για τη νομισματική πολιτική που δημοσιεύτηκε στις 20 Δεκεμβρίου. Η ΤτΕ βλέπει την ανάπτυξη στο 2,3% για το 2024 (αντί 2,2% που λέει το οικονομικό επιτελείο) και τον πληθωρισμό στο 3% (αντί 2,7%). Αυτές οι εκτιμήσεις σημαίνουν πως στις συντάξεις φαίνεται ότι κλειδώνει διορθωτική αύξηση για το 2025 που θα είναι της τάξης του 0,25%. Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις της ΤτΕ το ερχόμενο φθινόπωρο, η διορθωτική αύξηση θα δοθεί το 2026. Αν πέσει έξω η ΤτΕ, τότε δεν θα δοθεί διορθωτική αύξηση. 

6. Αν δοθεί πότε θα δοθεί η έξτρα αύξηση στις συντάξεις; Η αύξηση για το 2025 υπολογίστηκε από την Κυβέρνηση με πληθωρισμό 2,7% και ανάπτυξη 2,2% για το 2024. Η αύξηση στις συντάξεις βγαίνει από το άθροισμα των δύο μεγεθών διά του 2. Έτσι καθορίστηκε αύξηση συντάξεων κατά 2,4% για το 2025. Η Τράπεζα της Ελλάδος όμως δίνει νέα πρόβλεψη για πληθωρισμό 3% και ανάπτυξη 2,3%, που σημαίνει ότι η αύξηση για το 2025 θα έπρεπε να είναι 2,65%.
Το διορθωτικό ποσοστό 0,25% μπορεί να είναι μικρό, αλλά οφείλεται στους συνταξιούχους και, εφόσον επιβεβαιωθούν τα στοιχεία της ΤτΕ, τότε θα πληρωθεί με την αύξηση του 2026, όπως προβλέπει ο νόμος. Εφόσον προκύψει διορθωτική αύξηση και με τις μετρήσεις της Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), τότε οι συνταξιούχοι θα πάρουν μεγαλύτερη αύξηση το 2026. Η κανονική αύξηση για το 2026 θα είναι 2,5% και με το διορθωτικό θα φτάσει στο 2,75%. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 900 ευρώ σύνταξη κέρδισε αύξηση 21,6 ευρώ με το 2,4% και έχει σύνταξη 922 ευρώ. Το 2026 η αύξηση θα είναι 2,75%, οπότε θα κερδίσει 25 ευρώ και θα παίρνει 947 ευρώ. 

7. Τα ποσά των νέων συντάξεων χωρίς το δείκτη μισθών; Αντί του δείκτη μισθών, οι συντάξιμες αποδοχές των νέων συνταξιούχων θα αυξηθούν και το 2025 με τον πληθωρισμό. Η αναβολή υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών με τον δείκτη μισθών σημαίνει ότι οι νέες συντάξεις θα είναι κατά τι χαμηλότερες. Ο δείκτης μισθών θα ανέβαζε κατά 5,5% τις συντάξιμες αποδοχές, ενώ με τον πληθωρισμό θα αυξηθούν κατά 2,7%, οπότε η αύξηση που θα περάσει στη σύνταξη θα είναι μικρότερη. Για παράδειγμα με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμο μισθό 2.000 ευρώ, με τον δείκτη μισθών θα διαμορφωνόταν στα 2.110 ευρώ και η ανταποδοτική σύνταξη θα έβγαινε στα 1.055 ευρώ. Μαζί με την εθνική σύνταξη (436,40 ευρώ) η τελική σύνταξη θα διαμορφωνόταν στα 1.491 ευρώ για νέο συνταξιούχο του 2025. Με βάση τον πληθωρισμό όμως τα πράγματα αλλάζουν, καθώς οι συντάξιμες αποδοχές θα διαμορφωθούν στα 2.054 ευρώ, η ανταποδοτική στα 1.027 ευρώ και το τελικό ποσό με την εθνική σύνταξη υπολογίζεται στα 1.463 ευρώ. Υπολογίζεται δηλαδή χαμηλότερο κατά 28 ευρώ.